راه اندازی سوپرمارکت به عنوان یک شغل نسبتا پایدار، چالشهای خاص خودش را دارد ولی خالی از مزیت هم نیست. به همین خاطر بسیاری از افراد این شغل را به عنوان یکی از پرسودترین و کمخطرترین کسب و کارها انتخاب میکنند. اما اگر نگاه دقیقتری به مزایا و معایب شغل سوپرمارکت بیندازید، ممکن است با مواردی مواجه شوید که شاید از نظرتان دور مانده است. ما در این مقاله از ویراپوز به بررسی مزایا و معایب شغل سوپر مارکت میپردازیم تا با آگاهی از آنها، بسنجید که آیا شغل سوپرمارکت، میتواند انتخاب خوبی برای شما باشد یا نه. پس با ما همراه باشید.
مزایای شغل سوپرمارکت
شغل سوپرمارکت و راهاندازی آن همیشه جزو مشاغل پرطرفدار بوده است که به خاطر مزایا آن است. پس اگر شما هم به فکر افتادهاید که به عنوان یک فعالیت اقتصادی به آن نگاه کنید، در صورت مدیریت صحیح، از مزایای زیر برخوردار خواهید شد:
۱- تقاضای دائمی و پایدار
شاید بزرگترین مزیت شغل سوپرمارکت این است که با نیاز روزمره مردم سروکار دارد. کالاهایی مثل مواد غذایی، لوازم بهداشتی، شویندهها، تنقلات، خوراکیهای بستهبندی و نیمهآماده، همگی بخش مهمی از سبد خانوار را تشکیل میدهند که مصرف آنها همیشگی است.
بنابراین حتی در شرایط سخت اقتصادی و نوسانهای بازار هم مردم نمیتوانند از خرید این کالاها صرفنظر کنند. بنابراین شما با شغلی مواجه هستید که همیشه مشتری دارد و درآمد آن هم به طور تقریبی، ثابت است. البته این در صورتی است که بتوانید کالاهای به روز و متنوع را در سوپرمارکتتان موجود کنید.
۲- امکان رشد آهسته ولی پیوسته
سوپرمارکت، از آن دسته شغلهایی است که میتوانید با کمترین میزان سرمایه و بودجه و با یک مغازه کوچک هم شروع کنید، سپس به مرور، کارتان را گسترش دهید. مثلا میتوانید به عنوان خدمات به مشتریها، امکان ارسال کالا به مشتریان را انجام دهید.
البته هر چه سوپرمارکتتان بزرگتر باشد، دستتان برای تبلیغات بیشتر، جذب مشتریان بیشتر، تنوع بالاتر کالاهای سوپر مارکتی، مجهز کردن سوپرمارکت با وسایل ضروری راهاندازی سوپرمارکت هم بازتر میشود. به مرور میتوانید امکان فروش آنلاین یا اضافه کردن به شعبههای دیگر سوپرمارکت را هم استارت زده و پیش ببرید.
۳- ارتباط با مشتریان و ساختن شبکه ارتباطی قوی
سوپرمارکتها یکی از پرتعاملترین مکانها مخصوصا در میان محلهها هستند. اگر قرار است شغل سوپرمارکت را انتخاب کنید، به طور روزانه با افراد محلی زیادی، برخورد خواهید داشت. پس اگر در دسته افراد برونگرا و اجتماعی قرار دارید، احتمالا یک مزیت عالی برایتان به حساب میآید. حتی میتوانید با این تعاملهای روزانه، دوستان یا آشنایان جدیدی پیدا کنید که در مسائل دیگر به شما کمک کنند.
۴- نیاز کمتر به تخصصهای سخت و پیچیده
برای شروع و ادامه شغل سوپرمارکتی، نیاز به تخصصهای فنی یا مدرک دانشگاهی ندارید. هر چند اگر در کنار این شغل یا قبل از ورود به آن، دورههای مربوط به مدیریت مالی، کنترل موجودی، نحوه برخورد با مشتری و روش کار با نرم افزار سوپرمارکت را یاد بگیرید، به موفقیتتان در این شغل کمک زیادی کرده و خطاهایتان را تا حد چشمگیری کاهش میدهد. البته کار کردن با این ابزارها، اصلا سخت نیست و با تجربه روزانه به دست میآید.
۵- عدم وابستگی و استقلال شغلی
اگر از آن دسته افرادی هستید که ترجیح میدهند کسب و کار خودشان را داشته باشند و تحت نظارت یک فرد یا نهاد دیگر کار کنند، شغل سوپرمارکتی یک انتخاب عالی است. در این مسیر، شما به عنوان صاحب کسب و کار هستید، نه فقط یه کارمند یا انجامدهنده کار؛ یعنی اختیار همه چیز از انتخاب محل و تامین کالا گرفته تا استخدام نیرو، تبلیغات و نحوه برخورد با مشتریها، تحت مدیریت شما صورت میگیرد. در نتیجه میتوانید با آزادی عمل بیشتری تصمیمگیری کنید که البته همراه با مسئولیتهای سنگین و زیاد خواهد بود.
۶- تبلیغات کمهزینه و پربازده
از آن جایی که سوپرمارکتها در محلهها قرار دارند و اغلب مشتریانشان هم جزو افراد محلی هستند، یعنی به بازار هدف خود، دسترسی کامل دارند بنابراین اگر به فکر فروش بیشتر از راه تبلیغات هستید، کافی است راههایی مثل چاپ بروشور یا نصب بنر را امتحان کنید. این روشهای تبلیغاتی، هم به صرفه هستند و هم به طور مستقیم روی جامعه هدف شما یعنی افراد محلی، تاثیر میگذارند و بازخورد میدهند.
۷- کنترل مستقیم بر کیفیت و خدمات
برخلاف مشاغل آنلاین و غیر حضوری یا مشاغل واسطهای، وقتی صاحب سوپرمارکت باشید، میتوانید به طور مستقیم بر نحوه چیدمان کالاها، برخورد با مشتریان و سرعت خدمات، نظارت داشته باشید. با مدیریت صحیح این موارد میتوانید مشتریهای بیشتری را به سمت سوپرمارکت خود جذب کنید.
۸- نیاز به تجهیزات فروشگاهی ساده
از دیگر مزایای شغل سوپرمارکت میتوان به ساده بودن تجهیزات فروشگاهی اشاره کرد. شما میتوانید با برخی ابزار ساده ولی کاربردی، کسب و کارتان را به خوبی مدیریت کنید. مثلا برای نگهداری محصولات لبنی یک یا چند یخچال استاندارد نیاز دارید، قفسهها کار چیدن کالاها را راحتتر میکنند.
صندوق فروشگاهی که به بارکدخوان، فیش پرینتر و کارتخوان وصل میشود، فرآیند پرداخت را بسیار منظم و سریع پیش میبرد. در کنار آن نرم افزارهای فروشگاهی احتمال خطای انسانی را در ثبت فروش، مدیریت موجودی و گزارشگیری مالی، کاهش میدهد و این کار را با بالاترین سرعت انجام میدهد.
معایب شغل سوپرمارکت
همانطور که گفتیم، شغل سوپرمارکتی مزایای زیاد و خاص خودش را دارد ولی خالی از عیب هم نیست و نباید در زمان راهاندازی سوپرمارکت، از این چالشها غافل شد. برخی از مهمترین معایب شغل سوپرمارکتی شامل موارد زیر میشود:
۱- نیاز به تامین سرمایه اولیه
برای راهاندازی هر کسب و کاری، نیاز به سرمایه اولیه دارید و باید بودجهای را به این کار اختصاص دهید. هر چند نسبت به بسیاری از شغلهای دیگر، شغل سوپرمارکتی، به سرمایه کمتری نیاز دارد، اما باید بودجهای را برای اجاره یا خرید محل، تهیه تجهیزات فروشگاهی، تامین کالاها، دریافت مجوز و …، در نظر بگیرید. اگر بودجه شما خیلی محدود باشد، باید خیلی دست به عصاتر تصمیم بگیرید و برنامهریزی کنید یا به فکر راههای مختلف، جذب سرمایه باشید.
۲- رقابت شدید و حاشیه سود پایین
حتما دیدهاید که در هر محله، چند سوپر مارکت وجود دارد و به نوعی بازار این کسب و کار اشباع است. رقبا ممکن است برای جذب مشتری، قیمتها را پایین نگه دارن یا تخفیفهای بالا روی کالاهایشان اعمال کنند یا خدمات خاصی ارائه کنند. در چنین شرایطی، شما هم برای جذب مشتری، نمیتوانید قیمتها را بالا ببرید، در نتیجه برای اینکه بتوانید به سود خوبی برسید، باید به میزان بالایی فروش داشته باشید و مدام تمرکزتان را روی تنوع کالا، قیمتگذاری منطقی و هوشمندانه و در عین حال مشتریمداری بگذارید.
۳- نیاز به حضور فیزیکی و مشغله زیاد
سوپرمارکت جزو شغلهایی است که باید به صورت تمام وقت، مشغول باشید. هر روز باید در محل کار حضور داشته باشید و این موضوع ربطی به روزهای تعطیل ندارد. هر چند اگر نیروی کار یا پرسنل فروشنده داشته باشید، دستتان بازتر است اما خودتان باید مدام کار سفارشگیری، تامین کالا، بررسی موجودی و مدیریت مالی و مشتریها را انجام دهید. بنابراین اگر به دنبال شغلی هستید که زمان آزاد و فراغت بیشتری داشته باشید، بهتر است در انتخاب این شغل، تجدیدنظر کنید.
۴- تاثیرپذیری زیاد از نوسانات بازار و تورم
از آن جایی که با کالاهای اساسی و روزمره سروکار دارید، هر افزایش قیمت، تغییر نرخ ارز، هزینههای حمل و نقل و نوسانات تامین کالا، روی سود شما تاثیر مستقیمی میگذارد. حتی گاهی مجبور میشوید که برخی کالاها را با قیمت بالا بخرید و نتوانید گران بفروشید. چون مشتری به قیمت حساس است و مدیریت مالی دقیق و به انعطاف در خرید و فروش، نیاز دارد.
۵- احتمال خطای انسانی و سرقت
اگر یک سوپرمارکت پرتردد یا فروشگاه بزرگ دارید، احتمال دزدی کالا وقتی شما حواستان به مشتریهای دیگر است، زیاد میشود. علاوه بر این، شلوغی زیاد میتواند باعث بروز اشتباه در محاسبه قیمت کالاها شود. اگر سیستم یا نرم افزار فروشگاهی شما دقیق نباشد یا نیروها و پرسنل آموزش ندیده باشند، ممکن است برخی از سود خود را از دست بدهید. استفاده از نرم افزارهای فروشگاهی دقیق و دوربینهای نظارتی میتواند این ریسکها را کمتر کند.
۶- حساس و زود مصرف بودن کالاها
بسیاری از محصولات سوپرمارکتی مثل انواع گوشت، سبزیجات، لبنیات، مواد شوینده و سایر مواد غذایی، تاریخ انقضا دارند و باید تا قبل از رسیدن به این تاریخ فروخته و مصرف شوند. همچنین بسیاری از این مواد غذایی، نیاز به نگهداری خاص دارند. بنابراین اگر یخچالها به خوبی کار نکنند یا چیدمان کالاها درست نباشد، احتمال فساد بالاتر میرود. کنترل دائمی دمای فروشگاه، شرایط نگهداری و بررسی موجودیها، جزو لاینفک این شغل است.
۷- یکنواخت و بدون هیجان بودن کار
یکنواختی شغل سوپرمارکتی و انجام کارهای تکراری در طول روزهای مداوم، میتواند برای بسیاری افراد، کسالتبار باشد. انجام بعضی کارها مثل چیدن کالاها، ثبت سفارش، کنترل موجودی و … گاهی اوقات بسیار خستهکننده به نظر میرسد.
۸- وابستگی به تامینکنندهها و مشکلات تامین کالا
اگر تامینکنندههای کالا، سفارش شما را به موقع نرسانند یا قیمتها را به صورت ناگهانی بالا ببرند، ممکن است با کمبود کالا مواجه شوید که این موضوع روی میزان فروش و سوددهی شما تاثیر منفی بگذارد. این وابستگی برخی مواقع، میتواند دردسرساز باشد یا مراجعه مشتریان شما را تحت الشعاع قرار دهید. بنابراین باید همزمان با چند تامین کننده کالا همکاری کنید.
۹- چالشهای جذب و نگهداشتن نیروی کاری
هر چه فروشگاه یا سوپرمارکت شما بزرگتر باشد، به نیروهای بیشتری برای کار در سوپرمارکت نیاز دارید که بتوانند به عنوان صندوقدار، فروشنده و نیروهای خدماتی کار کنند. در عین حال، این نیروها نیاز به آموزش دارند و باید قابل اعتماد باشند تا شما بتوانید سرمایه خود را در دسترس آنها قرار دهید. در ضمن این نیروها باید خوشبرخورد هم باشند. همه اینها در حالی است که نرخ جابهجایی نیرو در مشاغل فروشگاهی بالاست و اگر نتوانید حقوق منصفانه یا خدمات خاصی به نیروهای کاریتان بدهید، دائما باید در حال جذب نیروی کاری جدید و آموزش دیده باشید.
